วันที่ 17 มีนาคม 2568 เมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2568 เวลา 15.30 น.พิธีเปิดงานประเพณีไหว้พระธาตุมิ่งเมือง ณ บริเวณ วัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร อ.เมืองแพร่ จ.แพร่ พระเดชพระคุณ ท่านเจ้าคุณพระราชเขมากร รศ.ดร.เจ้าคณะจังหวัดแพร่ เจ้าอาวาสวัดพระบาทฯ ประธานฝ่ายสงฆ์ พร้อมด้วย พระครูวิจิตรปริยัติยาทร ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดพระบาทฯ ผอ.โรงเรียนพุทธโกศัยวิทยา พระครูโกศัยสุนทรกิจ เลขานุการเจ้าคณะจังหวัดแพร่ ฝ่ายฆราวาส นายสมชัย เลิศประสิทธิพันธ์ ผวจ.แพร่ ดร.ทัศนีย์ ดอนเนตร วัฒนธรรม จ.แพร่ นายเสรี ทรงศักดิ์ เลขานุการนายก อบจ.แพร่ นายเอกชัย วงศ์วรกุล ประธานวัฒนธรรม จ.แพร่ นายสมปอง ดวงจิต ประธานกิตติมศักดิ์หอการค้า จ.แพร่ นายอดิศร ไชยบุญเรือง ประธานหอการค้า จ.แพร่ คณะกรรมการหอการค้า จ.แพร่ ร่วมพิธีเปิดงาน ประเพณีไหว้พระธาตุมิ่งเมือง บริเวณวัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร โดยมีหอการค้าจังหวัดแพร่ เป็นเจ้าภาพจัดงาน หอการค้าแพร่ แฟร์ ประจำปี 2568 งานเริ่มตั้งแต่ วันที่ 16- 23 มีนาคม 2568 ภายในงานมีการแสดงและจำหน่ายสินค้า นานาชนิด ปิดถนนตั้งแต่หน้าวัดพระบาทฯรอบบริเวณวงเวียนในลานวัฒนธรรมเทศบาลเมืองแพร่ และบริเวณคุมเจ้าหลวง ในสวนสุขภาพเฉลิมพระเกียรติ ร.9 การเปิดงานแบ่งเป็น 2 ภาค ภาคแรก พิธีทางพระพุทธศาสนา บวงสรวงรุกขเทวดา และสวดพุทธมนต์เย็น ภาคสอง พิธีเปิด งานประเพณีไหว้พระธาตุมิ่งเมือง และหอการค้าแพร่ แฟร์ โดยมี นายอดิศร ไชยบุญเรือง ประธานหอการค้า จ.แพร่
กล่าวรายงานการจัดงานในครั้งนี้ นายสมชัย เลิศประสิทธิ์พันธ์ ผวจ.ได้กล่าวถึงการจัดงานว่า เป็นการอนุรักษ์รักษาประเพณีไหว้พระธาตุมิ่งเมือง ถือว่าเป็นพระธาตุสะดือเมืองแป้ ในอดีตที่ผ่านมาและมีการจำหน่ายสินค้าหลากหลาย เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจในจังหวัดแพร่ ความเป็นมาของการจัดงานในครั้งนี้ จนชาวบ้านสอบถามถึงความเป็นมาว่า พระธาตุมิ่งเมืองกับวัดพระบาท มีความสัมพันธ์หรือเกี่ยวข้องกันอย่างไร ย้อนไปในอดีต ตามตำนานเล่าขานว่า วัดมิ่งเมือง เป็นวัดเจ้าเมืองผู้ครองนครเมืองแพร่เป็นผู้สร้าง ด้วยสาเหตุเจ้าเมืองมีภารกิจมากถึงเวลามาทำบุญตักบาตรร่วมกับราษฎรไม่ค่อยจะทันเวลา จึงได้ปรึกษาเจ้านายบุตรหลาน ซึ่งมีมติให้สร้างวัดขึ้นมาใหม่ ในสวนอุทยานของเจ้าครองนครแพร่ โดยใช้ชื่อว่า วัดสวนมิ่ง หรือวัดสมมิ่ง หรือวัดมิ่งเมือง ต่อมาได้สร้างเจดีย์มิ่งเมือง สร้างหอธรรมและพระวิหารหลวงมิ่งเมือง ด้านประวัติศาสตร์อ้างอิง พ.ศ. 2383 สมันครูบามณีวรรณ เป็นเจ้าอาวาสวัดมิ่งเมือง ได้สร้างธรรมมหาเวสสันดรฉบับท่าแป้นหลวงถวายไว้กับวัดมิ่งเมือง พ.ศ.2392 เจ้าหลวงพิมพิสาร ( เจ้าหลวงขาเค) เป็นผู้ครองนครแพร่ได้บูรณปฎิสังขรณ์พระเจดีย์มิ่งเมือง พระวิหารหลวง หอธรรม และได้สร้างธรรมใบลานไว้หลายผูกถวายวัดมิ่งเมือง พ.ศ. 2406 สมัยเจ้าพิริยเทพวงศ์ เป็นผู้ครองนครแพร่ มีพระชายาชื่อ แม่เจ้าบัวไหล ได้สร้างคัมภีร์ด้วยดิ้นทองเป็นภาษาลานนา ถวายวัดมิ่งเมือง และปัจจุบันยังเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์พระวิหารมิ่งเมือง
การรวมวัดพระบาท กับวัดมิ่งเมือง ใน พ.ศ.2490 พระปริยัติวงศาจารย์ ( ฟู อัตตสิโว) เป็นเจ้าอาวาสวัดพระบาท และเป็นเจ้าคณะจังหวัดแพร่ ( ต่อมาคือ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์) และพระครูธรรมสารจิต ( สุจี กตฺสาโร คือ หลวงปู่พระมหาโพธิวงศาจารย์ หลวงปู่จี ) เป็นเจ้าอาวาส วัดมิ่งเมือง วัดพระบาทกับวัดมิ่งเมือง อยู่ติดกันมีเพียงตรอกคั่น เจ้าอาวาสทั้ง 2 รูป ได้ไปปรึกษา เจ้าตุ่น วังซ้าย ซึ่งเป็นศรัทธาต้น ( ศรัทธาเก๊า) ของวัดมิ่งเมือง ว่าจะจัดงานกิ๋นสลากที่วัดมิ่งเมือง แต่วัดมิ่งเมืองพื้นที่ขับแคบ จึงตกลงกันว่าจะทุบกำแพง รวมสองวัดเข้าด้วยกัน นี้คือที่ไปที่มาของสองวัดดังกล่าวมารวมกันจนเป็นชื่อว่า วัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร จนถึงปัจจุบัน และยกฐานะเป็นพระอารามหลวง ชั้นตรี ชนิดวราวิหาร ใน ปี พ.ศ. 2498 ส่วนงานประเพณีไหว้สาพระพุทธโกศัยศิริชัยมหาสากมุนี พระคู่บ้าน คู่เมือง เวียงโกศัย ( เมืองแพร่) ทุกปีจัดในเดือน พฤษภาคม ของทุกปี งานประเพณีไหว้พระธาตุมิ่งเมือง ในปีนี้ ถือว่าจัดเป็นปีแรก ทางหอการค้า จ.แพร่ เป็นผู้ดำเนินการ ร่วมกับจังหวัดแพร่ ในปีต่อไปจะอนุรักษ์การจัดงานหรือไม่ต้องขึ้นอยู่กับ คณะกรรมการหอการค้า จังหวัดแพร่ และจังหวัดแพร่ วันที่ 16-23 มีนาคม 2568 มากราบไหว้สาพระธาตุมิ่งเมือง มาชมของมะเก่าในอดีต ในพิพิธภัณฑ์ พระวิหารวัดมิ่งเมือง บริเวณ วัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร อ.เมืองแพร่ จ.แพร่ สาธุ สาธุ สาธุ